Huiderstad

Kijk voor de eerstvolgende demonstratie van Huiderstad op onze Agenda-pagina

Op deze pagina leest u over de voorgeschiedenis en toekomstplannen van de grote modelbaan Huiderstad. Deze bouwt Ernst Huider op de bovenverdieping van onze winkel, welke regelmatig voor publiek in actie te bewonderen is. De toegang is altijd gratis. Zie ook onze maandelijkse Nieuwsbrief. De ontwikkelingen van dit jaar leest u hier: Ontwikkelingen 2024. Volg dit unieke project!

Historie

De bouw van modelbaan Huiderstad is door Ernst Huider in 1998 gestart op zijn zolder thuis. Omdat Ernst grote passie heeft voor zowel Nederlandse als Duitse treinen van de jaren '60 tot en met '80, heeft hij dit geheel als thema gekozen. Dat zijn zolder groot was, was niet geheel toeval, maar een grensgebied een beetje op schaalverhouding nabouwen zou evengoed wel krap worden. Daarom begon hij een fictief maar realistisch Duits grensstation te bouwen voor een constructielengte van 8 meter, al was er daardoor weinig ruimte over voor landschappelijke delen. Er moeten helaas altijd concessies gedaan worden. Ook moest de baan laag bij de grond gebouwd worden om vanwege het schuine dak toch de 8 meter lengte te kunnen realiseren, dat een flink grensstation naar verhouding nou eenmaal nodig heeft. Gewoon een hobbyproject van een echte treinliefhebber, maar wel met de achterliggende gedachte om de baan ooit te kunnen verhuizen naar een plek die veel groter zou zijn, en waar de baan door uitbreidingen nog veel meer tot z'n recht zou kunnen komen. De constructie was daarom van staal en bestond uit vier achter elkaar gekoppelde segmenten van elk 2 bij 1 meter. 1999 waren de meeste sporen op maat gemaakt, vastgelijmd en via de spoorlussen aan beide uiteinden kon al lekker rondgetuft worden.

In 2000 startte Ernst zijn eigen treinenwinkel, die hij in 2001 verhuisde naar het Stationsplein, maar plaats voor de grote treinbaan was daar niet beschikbaar. Alle ruimte was nodig voor de winkel. Weer jaren later was de winkel daar meerdere keren uitgebreid, en al snel ontstond toen het idee om de baan daar ophijsbaar te maken. Geen ruimteverlies voor de winkel en toch een mooie kans om de baan te kunnen presenteren aan het grote publiek en verder te kunnen uitbreiden!

Het ontwerpen van de hijsconstructie was wel even puzzelen. De baan zou tot een lengte van 20 meter kunnen worden uitgebouwd, maar met deze lengte en dit gewicht was op aarde niet eerder een ophijsbare modelbaan geconstrueerd. Vooral het gelijkmatig hijsen en zakken van alles tegelijk was de moeilijkheid. Na wat tekenen en rekenen durfde Ernst het wel aan, en hij begon in 2014 met boren en zagen voor het maken van het hijssysteem. Vervolgens verhuisde de treinbaan in vier grote delen van zolder naar de winkel. Na wat kleine aanpassingen functioneerde alles uitstekend en de uitbreiding naar 20 meter lengte, compleet met haven en tramnetwerk, volgde het jaar erop al (in 2015).

Het was een mooie ontwikkeling en de afbouw van sporen en gebouwen vorderde gestaag. Ook het programmeren van de treinbesturingssoftware was een nieuwe, maar interessante uitdaging. Al snel reden er 20 treinen en trams volledig computergestuurd. Op de momenten dat het publiek kon komen kijken, was ook altijd veel belangstelling. Des te meer een reden om verdere uitbreidingen van de baan te plannen. In de winkel aan het Stationsplein kon dat zeker. Er zouden dan extra hijssystemen moeten komen, om de uitbreidingen afzonderlijk te kunnen hijsen. Het zou ook best wat werk gaan kosten om alles omlaag te takelen voor een avondje rijden of bouwen. Praktischer zou een vaste opstelling zijn, in een grotere ruimte.. Toevallig hadden Ernst en zijn vrouw Evelien in juli 2017 het oog laten vallen op een interessant pand, ook in Heerhugowaard, waar de winkel vanwege de toegenomen drukte naartoe zou kunnen verhuizen om te kunnen doorgroeien. Vooral vanwege de toegenomen postorder-activiteiten was veel meer opslag- en distributieruimte nodig. Dit pand zou vanwege de grote bovenverdieping ook een mooie plaats bieden voor de treinbaan van Ernst, waar de baan een vaste opstelling zou kunnen krijgen en goed toegankelijk voor publiek. En zo geschiedde het.

Verhuizing en reconstructie

Huiderstad is in oktober 2017 succesvol verhuisd naar de grote bovenverdieping van het nieuwe winkelpand. De baan is hiervoor in vier stukken van elk 5 meter gesplitst. Diverse sporen en constructiedelen moesten worden doorgezaagd en bedrading deels losgekoppeld. Ook het plafond aan de onderzijde van de baan is weggenomen, omdat de baan voortaan een niet-ophijsbare constructie zal zijn.

In januari 2018 is Ernst begonnen met de reconstructie van de modelbaan. Op beide uiteinden en op plaatsen waar de baan gesplitst was vanwege de verhuizing, heeft hij deze meteen ook verlengd: Het midden van het Hauptbahnhof kreeg een extra tusenstuk van 2,5 meter lengte, waardoor dit emplacement spoor- en perronlengtes zou krijgen, die geheel in verhouding zijn met een werkelijk groot station. Tussen de locloods en de tramremise kwam meteen een tusenstuk van 1 meter voor uitbreiding van de locdoods en tramremise, alsmede plaats voor een aantal arbeiderswoningen. Het eerdere schaduwstation onder de haven verdween, en een veel groter en praktischer schaduwstation is achter de haven verrezen. Aan de andere kant van Huiderstad is de baan meteen met 7,5 meter verlengd, waarop een aantal hoofdsporen met een tijdelijke keerlus een interessantere treindienst mogelijk maakte dan voorheen.

In 2018 heeft Ernst bovendien over de gehele lengte is de onderbouw van de gehele stadsrand vernieuwd en verbreed. Met alle wijzigingen heeft hij ook de opstelling en bedrading van alle digitale componenten verbeterd en de treinbesturingssoftware nieuw ingeregeld. 

Welke aanpassingen aan de constructie, sporen, perrons en andere zaken plaatsvonden in 2018, kunt u verder lezen op de pagina: Ontwikkelingen 2018. 

In september 2018 was de klus dusdanig gevorderd, dat over de inmiddels grotere baan weer volledig treinverkeer mogelijk was. Op 29 september was dan ook de eerste demonstratie van de vernieuwde baan, waar onder grote belangstelling en met veel succes dertien treinen en een tram volledig computergestuurd rondreden. In het najaar van 2018 is de afwerking van vernieuwde sporen en perrons in het Hauptbahnhof gereedgekomen.

In 2019 werkte Ernst vooral aan de afwerking van het stoomlocdepot, verlenging van de baan voor een groot rangeerterrein en tijdelijk schaduwstation, en aan de aanleg van twee tramlijnen. Lees alle ontwikkelingen van 2019: Ontwikkelingen 2019.

In 2020 en 2021 heeft Ernst vrijwel de gehele hardware (boosters en terugmelders) onder de baan vervangen omdat het bestaande systeem door de grootte van de baan steeds meer problemen gaf. Ook heeft Ernst het rangeerstation verder uitgebreid. Lees alles over deze periode: Ontwikkelingen 2020-2021.

In 2022 is het eerste stuk Nederland gebouwd op een lager nivo, dus onder Huiderstad. Dit deel betreft onder andere de stations Heerhugowaard en Abcoude volgens de werkelijke situatie van vroeger. Net als de bovenbaan is dit stuk voorlopig 35 meter lang, aangevuld met twee schaduwstations. Op dit deel zijn direct zo'n tien Nederlandse treinen in gebruik. Uiteraard zijn er in 2022 ook andere werkzaamheden geweest. Lees ze hier: Ontwikkelingen 2022. 

De laatste ontwikkelingen leest u hier: Ontwikkelingen 2023.

De komende jaren staan meerdere grote uitbreidingen gepland, waaronder Zuid-Limburg, Duitse Eifel, Zuid-Duitsland, Belgische Ardennen, Luxemburg, Frankrijk en Zwitserland. In het Nederlandse deel komen bovendien de stations Obdam (van 1965) en Den Helder (van 1975) naar realistisch voorbeeld. De overige gebieden zullen geinspireerd zijn op de werkelijkheid van 1965, maar niet een exacte weergave zijn van bestaande stations of gebieden. Om dat wel voor elkaar te krijgen, zou veel meer tijd en ruimte nodig zijn dan beschikbaar is in het leven van Ernst.

Om al deze gebieden overzichtelijk kwijt te kunnen op de bovenverdieping, bouwt Ernst alle tafelconstructies in twee á drie nivo's. Een overzicht van al zijn geplande spoorlijnen ziet u hieronder:

De plannen omvat het volgende:

- Bouw van 29 treinstations, waarvan 8 Nederlandse, 15 Duitse en 3 Belgische. Gemiddelde onderlinge afstand: 10 meter

- Zichtbare spoorbaanlengte: Ongeveer 300 meter (zo'n 30 kilometer op schaal)

- Totale railslengte: Ongeveer 1700 meter (zo'n 170 kilometer op schaal)

- Bouwtijd constructie, sporen, elektronica en globale afwerking: 15 jaar, voor verdere afwerking: nog eens 15 jaar

In de treinbesturings-software heeft Ernst een groot deel van alle geplande uitbreidingen al opgenomen. Als u deze pagina of onze nieuwsbrief in de gaten houdt, blijft u voortaan goed op de hoogte van de ontwikkelingen en demonstratie-dagen.

NIEUW! Cabinerit per dieseltrein van Huiderstad naar bergdorp Sara: Huiderstad cabinerit 20 april 2025

Eerdere filmopnames:

Cabinerit per stoomtrein door Huiderstad: Huiderstad cabinerit 3 maart 2023

Cabinerit per stoomtrein door Huiderstad: Huiderstad cabinerit 2 januari 2020

Bekijk een film van de laatste demonstratie ophijsbare baan (05-08-2017): Laatste demo Huiderstad ophijsbaar

Bekijk een cabinerit per trein door Huiderstad (situatie van 2016): Huiderstad cabinerit per stoomtrein

Of reis per tram door Huiderstad (situatie van 2016): Huiderstad cabinerit per tram

Lees de maandelijkse ontwikkelingen van Huider Modelstad hier: Ontwikkelingen 2023 (ook van voorgaande jaren).